ДАҒДАРЫС ОРТАЛЫҚТАРЫНДА ЗОРЛЫҚ-ЗОМБЫЛЫҚҚА ЖОЛ БЕРМЕУ ЖҰМЫСТАРЫ ЖҮРГІЗІЛУІ КЕРЕК

• Түркістан облысы, Түркістан қаласы

Полиция қызметкерлері барлық жағдайларда алкогольдік ішімдіктер мен есірткі құралдарын пайдалануға салынған тыйымның нақты орындалуын қамтамасыз ете алмайды және бақылай алмайды, ал оның бұзылуы зардап шеккен адамнан арыз келіп түскен жағдайда ғана анықталуы мүмкін. Тек 30 тәулікке сот тұрмыстық зорлаушыға жеке тұрғын үйде, пәтерде немесе жәбірленушімен бірге басқа тұрғын үйде бірге тұруға тыйым сала алады (қолданылатын шаралардың 1% – тен аспайды). Практикада бұл мерзімді сот ұзартады, бірақ ӘҚБтК-де оны ұзарту тетігі реттелмеген. Осылайша, зорлық-зомбылық құрбандары немесе (көбіне) ішімдік ішетін «бұзақылармен» үйде қалады немесе үйден өздері қашып кетеді. Балалармен тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбаны пәтерден басқа ауданға туыстарына, дағдарыс орталықтарына кетеді, әдеттегі мектепті, балабақшаны, емхананы және т.б. тасымалдау немесе ауыстыру қиындықтарына тап болады, бұл балалар мен әйелдердің мүдделеріне нұқсан келтіреді. Осыған байланысты кері практика қажет, онда дағдарыс орталықтарына «дебоширлер» орналастырылуы керек, олармен болашақта отбасы зорлық-зомбылыққа жол бермеу жұмыстары жүргізілуі керек. Сонымен қатар статистикалардың ешқайсысы тұрмыстық зорлық-зомбылықтың құрбаны болған ер адамдар санына назар аудармайды. ҚР Ішкі істер министрлігі Әкімшілік полиция комитетінің (бұдан әрі – ІІМ ӘҚБтК) ақпараты бойынша шамамен 40- 45% ер адам зорлық-зомбылық құрбаны болады. Бұл ретте, ер адамдардың жәбірленушіге айналу себептерін (әйелдер тарапынан зорлық-зомбылық немесе тұрмыстық озбырлық салдарынан) анықтау мүмкін емес. Бір жағынан, ер адамға қатысты қылмыстардың өсу серпіні проблеманың өзектілігін көрсетуі мүмкін – содан кейін бұл ерекше назар аудартуға лайық, ал екінші жағынан, егер әйел жүйелі зорлықзомбылық салдарынан ер адамдарды өлтірсе, онда бұл мемлекеттік отбасы саясатын жетілдіру қажеттілігін нақтылай түседі.

А. Ластаев

ҚР Адам құқықтары жөніндегі уәкіл