ЗОРЛЫҚ-ЗОМБЫЛЫҚТАН ҚОРҒАУҒА КЕПІЛДІК БЕРЕТІН 50-ДЕН АСТАМ ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІ ҚАБЫЛДАНДЫ
- Түркістан облысы, Түркістан қаласы
Мемлекет алдында тұрған міндеттерді шешу үшін отбасы-тұрмыстық саладағы құқықтар мен бостандықтарға, сондай-ақ балаларды (кәмелетке толмағандарды) қатерлерді азайтуға және профилактикалық және алдын алу шараларын әзірлеуге бағытталған зорлық-зомбылықтан қорғауға кепілдік беретін 50-ден астам құқықтық актілер қабылданды және қолданылады. Тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы күрес жөніндегі салалық нормативтік құқықтық акті 2009 жылы қабылданған «Тұрмыстық зорлық-зомбылықтыңпрофилактикасы туралы» ҚР Заңы болып табылады. Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша отбасы-тұрмыстық зорлық-зомбылық үшін жауаптылықты күшейтуге бағытталған бірқатар шаралар қабылданды. 2023 жылғы 19 мамырдан бастап Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне (бұдан әрі – ҚК) материалдық немесе кінәліге өзге де тәуелділіктегі адамдардың денсаулығына ауыр немесе ауырлығы орташа зиян келтіргені үшін біліктілік белгісін енгізуді көздейтін түзетулер күшіне енді (ҚК 106-бабы, ҚК 107-бабы). Бұл үй дебоширлерін қамаққа алуға мүмкіндік береді, өйткені санкциялар да күшейтілді. 2023 жылғы 1 шілдеден бастап ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне (бұдан әрі – ӘҚБтК) тұрмыстық зорлық-зомбылық үшін әкімшілік іс жүргізуді қозғаудың арыз иесінен анықтау тәртібіне көшуді көздейтін түзетулер күшіне енді. Тараптардың қайта татуласу мүмкіндігі де алынып тасталды: енді бұл сот процесінде бір рет қана рұқсат етіледі, бұл зардап шеккендерге психологиялық қысымның қатал тәжірибесін азайтады. 2023 жылдың қазан айынан бастап құқықтық, психологиялық және консультациялық көмек көрсету үшін отбасы, әйелдер және балалардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша «111» бірыңғай мемлекеттік байланыс орталығы іске қосылды.
2023 жылғы 23-24 қарашада ҚР Адам құқықтары жөніндегі уәкіл кеңсесі «Тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы іс-қимыл: проблемалар және шешу жолдары» атты халықаралық ғылымипрактикалық конференция өткізді, оның қорытындысы бойынша осы баяндаманың негізіне салынған әйелдер, балалар және тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарының құқықтарын одан әрі ілгерілету бойынша ұсынымдар әзірленді.
А. Ластаев
ҚР Адам құқықтары жөніндегі уәкіл