ЖЕКЕ ЖӘНЕ АЗАМАТТЫҚ ҚҰҚЫҚТАРДЫ ҚОРҒАУ ТУРАЛЫ ӨТІНІШТЕРДІҢ САНЫ ҮШ ЕСЕ ӨСТІ
-
Түркістан облысы, Түркістан қаласы
Омбудсмен – Парламент Сенаты сайлайтын тәуелсіз шенеунік. Ол қудалауға қарсы иммунитетке ие, есеп бермейді және мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлғалардан тәуелсіз. Адам құқықтары жөніндегі уәкіл Парламенттің екі палатасының жұмысына қатысуға, Конституциялық Сотқа заңдар мен нормативтік құқықтық актілердің Конституцияға қайшы келетіндігі туралы өтініштермен, жалпы юрисдикция соттарына адамдардың шектеусіз тобының мүддесі үшін талап қою талаптарымен, сондай-ақ Жоғарғы сотқа сот практикасын түсіндіру үшін жүгінуге құқылы. Қазіргі уақытта өңірлерде Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің өкілдері жұмыс істеп жатқаны да маңызды. Бұл адам құқықтары сақталмаған жағдайларға жедел ден қоюға және оларды қалпына келтіру бойынша шаралар қабылдауға көмектеседі. Осы тұрғыда жүргізіліп жатқан реформа қазірдің өзінде өзінің оң нәтижесін көрсетуде. Қазақстанда адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу және оларды қорғау стандарттарын арттыруды көздейтін бірқатар қадамдар жасалды. Азаматтардың сенімі артып, олардың қоғамдық маңызы бар ісшараларға қатысуға қызығушылығы артып келеді. Соңғы үш жылда жеке және азаматтық құқықтарды қорғау туралы өтініштердің саны үш есе өсті. Уәкілдің және оның өкілдерінің жеке қабылдауында былтыр 2 мыңға жуық адам болған. Бұл жергілікті жерлерде, әсіресе ең шалғай елді мекендерде адамдардың мәселелерін уақытылы шешуге мүмкіндік береді. Мәселен, ағымдағы жылы шетел азаматтарын құқықтық қорғауға байланысты мәселелер назарда болды. Мысалы, біздің ұсынысымыз бойынша уәкілетті органдар қазір шетелдік азаматтар мен азаматтығы жоқ адамдарды экстрадициялау кезінде бұлтартпау шараларын қолдану тәсілдерін қайта қарайды, кінәсіздік презумпциясының Конституциялық қағидатын, шығарылмаудың халықаралық қағидатын сақтау, мемлекеттік құпиялары бар істер бойынша адвокаттардың заң көмегіне қол жеткізуді жетілдіру мәселелері бойынша мәселелер пысықталуда.
С.Тұрсынбекова
ҚР Адам құқықтары жөніндегі ұлттық орталық басшысы